کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی (بیوالکتریک) : برنامه آموزشی وزارت بهداشت

نام رشته و مقطع به فارسی و انگلیسی : کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی (بیوالکتریک)   (M.Sc.) Biomedical Engineering (Bioelectric)

تعریف: رشته مهندسی پزشکی شاخه‌ای از تلفیق علوم پایه، مهندسی و پزشکی است که در بکارگیری مهارت های مهندسی در علوم پزشکی بمنظور حمایت و توسعه خدمات تشخیصی، درمانی منطبق با اصول علمی فعالیت می‌نماید.

تاریخچه رشته مهندسی پزشکی بیوالکتریک :

رشته مهندسی پزشکی (بیوالکتریک)، یکی از گرایش های کاربردی مهندسی پزشکی است که سابقه چند دهه ارائه در دانشگاه های معتبر دنیا دارد. اولین برنامه آکادمیک این رشته در دهه 1950 میلادی در دانشگاه John Hopkins و سپس دانشگاه Pennsylvania و دانشگاه Rochester ارائه شد. در سال 1973 دانشگاه پنسیلوانیا، با شامل نمودن فعالیت های دیگر بالینی در این رشته آن را گسترش داد. در اواخر دهه 60 و اوایل 70، پیشرفت های سریعتری در این رشته با حمایت مؤسسه بهداشت ملی آمریکا NIH انجام شد که موجب پیدایش نسل دوم برنامه مهندسی پزشکی در دانشگاه هایی نظیر Boston در 1966، دانشگاه Case Western Reserve در ایالت اوهایو آمریکا در 1968 و غیره گردید. در دهه 80 و تا اوایل دهه 90، تعداد بخش های ارائه دهنده این رشته به تدریج ولیکن به کندی افزایش یافت و به بیش از 90 بخش رسید. پس از تأسیس مؤسسه ملی تصویربرداری پزشکی و بیومهندسیNational Institute of Biomedical Imaging & BioengineeringدرNIH پیشرفت بزرگی در این برنامه صورت گرفت.

از آن پس نیز، باتوجه به پیشرفت فناوری های جدید در زمینه تشخیص و درمان، متخصصین این رشته در طراحی، توسعه و بکارگیری این تجهیزات نقش بسزایی را بعهده دارند. در ایران برای اولین بار کارشناسی ارشد این رشته در دانشگاه صنعتی شریف در سال 1366 برقرار گردید. در سال 1378 اولین دوره دکتری در دانشگاه امیرکبیر اجرا گردید. در سال های بعد دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در دیگر دانشگاه های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری راه اندازی گردید. با توجه به نیاز بخش های بهداشت و درمان به متخصصین مهندسی پزشکی بالینی، در سال 1376 اولین دوره کارشناسی ارشد رشته مهندسی پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز گردید. در سال های بعد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و سپس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز مجری این دوره گردیدند.

چشم انداز:

تربیت نیروی کارآمد کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی از طریق آموزش فعال و استفاده بهینه از فن‌آوری پزشکی، مراکز آموزشی درمانی تحقیقاتی با افزایش بهره‌وری در ارتقاء کیفی این مراکز، منجر به افزایش سطح سلامت عمومی کشور و توسعه پایدار خواهد شد.

رسالت:

تربیت نیروی متخصص مهندسی پزشکی دانش مدار بعنوان عضوی از مجموعه کادر بیمارستانی و مراکز آموزشی درمانی تحقیقاتی است که قادر به ارزیابی و انتخاب و نظارت در بکارگیری فناوری، آموزش کاربری و مدیریت اطلاعات فنی بیمارستانی، استاندارد نمودن کاربری سیستم های فنی پزشکی به منظور استفاده بهینه از تجهیزات در درمان بهتر بیمار و تحقیقات بالینی باشد. این رشته بعنوان رشته میان رشته های مهندسی و پزشکی به علت تلاقی افکار و تجارب افزایش کارایی و بهره وری سیستم ها و فرآیندهای تشخیصی، درمانی و بهداشتی را به همراه دارد.

اهداف کلی:

تربیت نیروی کارآمد و ماهر بمنظور:

1- افزایش اطلاعات فنی از طریق آموزشهای کاربردی پرسنل مراکز بهداشتی درمانی

2- فناوری اطلاعات تجهیزات با همکاری پزشکان، پرستاران، تکنسین‌ها و کاربران تجهیزات

3- ارزیابی، نیازسنجی، انتخاب و نظارت در بکارگیری بهینه و صحیح فناوریهای نوین

4- مدیریت تعمیر و نگهداری، توسعه تجهیزات پزشکی

5- کمک به ارتقاء کیفی و کمی تشخیص و درمان بیماران و تحقیقات بالینی

وظایف حرفه‌ای دانش آموختگان کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی (بیوالکتریک) :

وظایف مدیریتی:

1- مدیریت خدمات رسانی: نظارت بر ساختار سازمانی بخش تجهیزات پزشکی، الزامات کارکنان فنی، سیاستها و روشها، الزامات و تسهیلات لازم برای خدمات رسانی.

2- مدیریت فناوری تجهیزات پزشکی: ایجاد توسعه و نگهداری سیستم رایانه‌ای، مشاوره فنی در ارتباط با سفارش خرید و نیاز سنجی تجهیزات پزشکی، نظارت بر نصب، راه اندازی، نگهداری، به روز آوری امکانات و تجهیزات بیمارستانی، برنامه ریزی و ارزیابی فناوری (ارزیابی و برنامه ریزی درباره ایمنی، کارایی، عملی بودن، شاخصهای کاربرد، هزینه و مقرون به صرفه بودن فناوری تجهیزات پزشکی).

3- مدیریت ریسک: همکاری با مهندسین ناظر جهت اطمینان از فضا سازی مناسب برای تجهیزات و لوازم موردنیاز در نوسازی و بازسازی مراکز درمانی، نظارت جهت اطمینان و تایید تطابق تجهیزات پزشکی با استانداردهای ایمنی مربوطه و نحوه کاربرد تجهیزات، حصول اطمینان از انجام شدن وظایف درمانی بطور مناسب.

وظایف آموزشی:

1- آموزش کادر مراکز درمانی شامل پزشکان، پرستاران و پیراپزشکان در بکارگیری بهینه تجهیزات و رعایت استانداردها و الزامات بکارگیری.

2- آموزش به منظور حفظ سطح بالایی از صلاحیت فنی کارکنان، دانشجویان، پزشکان و دستیاران.

3- آموزش و بستر سازی استفاده از فناوی نوین پزشکی در تشخیص و درمان باتوجه به پیشرفت سریع و روز افزون سیستم‌های تشخیصی و درمانی.

وظایف پژوهشی:

1- پژوهش در طراحی، بهینه‌سازی، تست و آزمون بالینی تجهیزات بیمارستانی با همکاری کادر بالینی مربوطه.

2- پژوهش در جهت توسعه تجهیزات پزشکی و روشهای جدید تشخیصی و درمانی براساس نیاز و درخواست بخش بالینی.

وظایف تولیدی:

1- تولید تجهیزات (سخت افزاری و نرم افزاری) و ملزومات پزشکی.

2- استراتژی‌های اجرایی برنامه (استراتژی‌های کلی آموزشی)

3- استراتژی تلفیقی دانشجو یا استاد محوری برحسب نوع درس و شرایط،

4- بکارگیری نیروی انسانی چند پیشه و میان رشته‌ای

5- آموزش در محیط کار واقعی (بالینی)

6- ایجاد آموزش فرا رسانه و چند رسانه‌ای در محیط بالینی

7- توسعه و بکارگیری فنآوری برتر در پزشکی (نانو فناوری، فناوری داده‌ها)

شرایط و نحوه پذیرش دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی (بیوالکتریک) :

داوطلبان ورود به مقطع کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی (بیوالکتریک) باید ضمن دارا بودن شرایط کلی ورود به دوره‌های آموزش عالی، شرایط خاص ذیل را احراز نمایند:

1) دارا بودن مدرک کارشناسی در یکی از رشته‌های ورودی قابل قبول برای شرکت در امتحان که عبارتند از:

– کارشناسی رشته‌ های فنی و مهندسی

– کارشناسی رشته‌ های علوم پایه

– دکترای عمومی پزشکی – دندانپزشکی – داروسازی

– کارشناسی رشته های گروه های پزشکی و پیراپزشکی

2) موفقیت در آزمون ورودی شامل مواد امتحانی ذیل.

مواد امتحانی و ضرایب:

1- ریاضیات و آمار

2- فیزیک پزشکی و مهندسی پزشکی

3- فیزیولوژی و آناتومی

4- مدارهای الکتریکی

5- الکترونیک

6- زبان عمومی

رشته های مشابه جدید در داخل کشور:

کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی (بیوالکتریک)

رشته های مشابه جدید در خارج کشور:

مهندسی بالینی، مهندسی پزشکی (بالینی)

منبع : وبسایت دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران